Polski Fiat 518 Mazur

W dniu 21 października 1931 roku została zawarta umowa licencyjna z Fiatem, rozpoczynająca w Państwowych Zakładach Inżynierii w Warszawie (w skrócie PZInż) małoseryjną produkcję modeli Fiata 508 oraz modeli 514, 515, 522 i 524, a także samochodów ciężarowych serii 600.

W 1933 roku włoskie zakłady Fiata wprowadziły do produkcji model 518 Ardita. Samochód ten wytwarzany był w wielu wersjach nadwozia, a jego nabywcy mieli do wyboru jeden z dwóch czterocylindrowych silników o pojemności 1758 lub 1944 centymetrów sześciennych. Model ten został w skutek rozszerzenia umowy licencyjnej z Fiatem wprowadzony początkowo do montażu, a następnie do produkcji w warszawskich zakładach PZInż.

Limuzyna klasy średniej Fiata zaczęła opuszczać zakłady PZinż w 1937 roku po dostosowaniu jej do polskich warunków drogowych pod nazwą Polski Fiat 518 Mazur. W samochodzie znalazły się między innymi nowatorskie na ówczesne czasy, dwuobwodowe hamulce hydrauliczne. Komfortowe warunki podróżowania, jakie zapewniała 518 i znaczna przestrzeń we wnętrzu pojazdu oraz zastosowana do napędu, prawie dwulitrowa wersja czterocylindrowej jednostki napędowej Fiata czyniły z tego modelu samochód aspirujący do grona pojazdów luksusowych. Na bazie modelu 518 Mazur opracowano również samochód terenowy na potrzeby polskiej armii, oznaczony jako Polski Fiat 518 Łazik.

Mazur najczęściej oferowany był przez polską fabrykę ze stalowym nadwoziem z zastosowaniem elementów drewnianych o miejscem dla pięciu lub siedmiu osób. Samochód wyposażony był w gaźnikowy, czterosuwowy, czterocylindrowy, dolnozaworowy silnik Fiata typu 118, chłodzony cieczą. Motor o pojemności skokowej 1,9 litra rozwijał przy 3600 obr/min moc 45 koni mechanicznych. Taka jednostka napędowa pozwalała na rozpędzenie maszyny do prędkości maksymalnej 110 km/h.

Niestety pomimo wielu zalet Polskie Fiaty 518 Mazur sprzedawały się znacznie gorzej, niż produkowane również w PZInż Fiaty 508. Dodatkowo na krajowym rynku pobił je produkowany w zakładach Lilpop, Rau i Loewenstein w Warszawie Chevrolet Master - samochód dużo tańszy, mocniejszy, szybszy, przestronniejszy i nowocześniejszy konstrukcyjnie, a dodatkowo mocno reklamowany poprzez sport samochodowy i odnoszący liczne sukcesy rajdowe przed, jak i bezpośrednio po wojnie.

Krótki okres produkcyjny od 1937 do 1939 roku oraz niska popularność spowodowały, że powstała niewielka liczba wyprodukowanych w Polsce modeli 518, co w połączeniu ze zniszczeniami wojennymi czyni Polskiego Fiata 518 Mazur niezmiernie rzadkim w porównaniu do Fiata 508 uczestnikiem zlotów samochodów zabytkowych. Egzemplarz prezentowany na zdjęciach jest samochodem wyposażonym dodatkowo w niestandardowe otwarte nadwozie, co czyni go jeszcze większą atrakcją dla fanów polskiej przedwojennej motoryzacji.

Tekst i zdjęcia: Mariusz Relich