Lion-Peugeot VX5

Zdjęcie Lion-Peugeot VX5

Przed pierwszą wojną światową wielką popularność zyskały wyścigi niewielkich samochodów klasy voiturette (w wolnym tłumaczeniu z francuskiego "małe samochodziki"), których silniki nie przekraczały początkowo 1,5 litra pojemności. Największe sukcesy w tej grupie święciła marka Lion-Peugeot, kierowana przez Roberta Peugeota, która w 1911 roku połączyła się z rodzinnym koncernem i Automobiles Peugeot.

Auta Lion-Peugeot, produkowane od 1906 roku, nie konkurowały bezpośrednio z "właściwymi" Peugeotami. Były to lekkie automobile z napędem łańcuchowym, zasilane 1-cylindrowymi silnikami, z których wyrosły wyścigowe maluchy. Pierwsze sukcesy, trzecie miejsca w Coupe de l'Auto, przyszły już w 1906 i 1907 roku. W kolejnych latach przepisy voiturette ograniczyły średnicę cylindrów, ale nie ich skok, co doprowadziło do pojawienia się dziesiątek groteskowych konstrukcji.

W roku 1908 wyścigowe auta francuskiej marki zasilał silnik z jednym cylindrem w rozmiarze 100×170 milimetrów, ale już rok później skok urósł aż do 250 mm. Jednostce towarzyszył nowy motor V2 z cylindrami w granicach 82×192 mm. Obie konstrukcje okazały się tak udane, że Lion-Peugeot zgarnął wygrane w Pucharze Katalonii, Pucharze Sycylii, wyścigu Coupe des Voiturettes, a nawet w wyścigach górskich.

W roku 1910 o wygrane walczył ostatni z "wysokich" modeli, VX5. Maszynę uzbrojono w silnik V2 z cylindrami w rozmiarze 80×280 milimetrów (ponad 2,8 litra pojemności). Ulokowany z przodu silnik był tak wysoki, że kierowca i mechanik musieli wychylać się na boki, aby widzieć dokładnie drogę przed sobą! Wysoko położony środek ciężkości zamieniał prawie każdy zakręt w ruletkę. Moc na tylne koła przekazywała 4-stopniowa skrzynia biegów i łańcuch.

VX5, który rozpędzał się do 155 km/h, pozwolił na kolejne wygrane w pucharach Katalonii i Sycylii (auto prowadził między innymi Gorges Baillot), sukcesy w wyścigach górskich, podium w Coupe des Voiturettes, a w roku 1911 nawet na zgarnięcie kilku klasowych rekordów na torze Brooklands.

Jeszcze w 1910 roku Lion-Peugeot zwrócił się ku silnikom 4-cylindrowym (najpierw V4 z 260-milimetrowym skokiem cylindra, potem rzędowym), które wkrótce wyparły inne konstrukcje, kładąc kres karierze VX5 i podobnym mu wybrykom. Osobowe auta marki produkowano jeszcze do roku 1916, po którym wszystkie modele francuskiego giganta nosiły nazwę Peugeot.

Tekst: Przemysław Rosołowski

Zdjęcie Lion-Peugeot VX5 - zdjęcie 2 Zdjęcie Lion-Peugeot VX5 - zdjęcie 3